Zegt de huisarts: ‘ga naar een psycholoog’, dan is het antwoord steevast: ‘waarom, ik ben toch niet gek?!’. Tenminste, zo was dat 40 jaar geleden toen ik als hulpverlener begon. Tegenwoordig is het andersom: mensen komen voor elk wissewasje bij mij op het spreekuur; en zeg ik steeds vaker: ‘je zou wel gek zijn om je hiervoor te laten behandelen’.
Het bel-de-psych-fenomeen van vandaag de dag kent verschillende oorzaken: 1) de ontkerkelijking: te biecht gaan is uit de mode geraakt; en het leven naar de Bijbelse voorschriften is ook voor menigeen een gepasseerd station; blijft de psych als geestelijke verzorger over 2) psychisch lijden heeft gelijke erkenning gekregen als lichamelijk lijden; en daardoor is de schaamte voor psychische problematiek effectief geneutraliseerd 3) een bezoek aan de psycholoog wordt vergoed, waardoor er geen financiele drempel meer is om een afspraak te maken 4) psychologische woorden zijn een vast onderdeel van het dagelijks taalgebruik geworden, waardoor niemand meer opkijkt als het gesprek gaat over ‘depressies’, ‘verlatingsangst’, ‘aandacht-stoornis’ of een ‘autoriteitsconflict’. 5) de samenleving is mettertijd informeler geworden, waardoor ook gemakkelijk gesproken wordt over kwesties die mensen persoonlijk dwarszitten. Dit alles is een natuurlijke ontwikkeling; en in lijn is met vergelijkbare ontwikkelingen in de samenleving zoals de emancipatie van de vrouw, gelijke rechten voor iedereen en vrijer verkeer tussen mensen in het algemeen. Maar de gang naar de psycholoog -zoals dat met elke ontwikkeling gaat- is ietwat doorgeslagen: mensen kunnen maar moeilijk aanvaarden dat veel problemen gewoon bij het leven horen; en zoeken oplossingen die er simpelweg niet zijn. Zo zal eenieder het nodige liefdesverdriet in zijn leven ondervinden; iets wat zwaar is om door heen te moeten ploegen, maar wat doorgaans vanzelf oplost als nieuwe liefde is gevonden. En meer dan eens krijg ik lieden op het spreekuur die de diepere oorzaken willen doorgronden van hun verslaving zonder ook maar enige moeite te doen om gewoon te stoppen. De echte oorzaak van elke verslaving is: dat je er ooit aan begonnen bent. Daar voegt een psycho-analyse niets aan toe. Ook is het misschien wel heel vervelend als je moeite hebt om, na een verhuizing, weer nieuwe mensen te ontmoeten. Maar ook de psycholoog zal tot de conclusie komen dat je met de nodige trillemientjes, toch zelf op pad moet gaan. Er is geen behandeling die het aangaan van nieuwe contacten gemakkelijker maakt, anders dan dat je je eigen (intrinsieke) belangstelling aanwendt om anderen tegemoet te treden.
De vraag rijst dan natuurlijk: wat kan die psych dan wel? Hij kan: luisteren, verhelderen, verklaren, bijsturen, onderwijzen, liefdecol uitdagen en de blik op jezelf en het leven net iets verder oprekken. Oplossen moet je zelf doen, ook als het gaat om bekende levensdilemma’s als wel of niet scheiden en al dan niet voor jezelf beginnen. Als psycholoog zeg ik steeds vaker: ‘bel de psych maar niet’.
Er heeft nog niemand gereageerd op deze pagina.
RSS feed van de reacties op deze pagina | RSS-feed voor alle reacties