19 May 2008
Door: Jeffrey Wijnberg
Meer dan eens komen vrouwen bij mij op het spreekuur die zich ongelukkig voelen in de liefde. Het verhaal van al deze vrouwen, is opvallend identiek: het was allemaal zo opwindend en uitdagend in het begin, maar na verloop van tijd laat de mannelijke partner zich zien als onbetrouwbaar, emotioneel afwezig en harteloos.
Het seksuele contact is in dit soort verhoudingen meestal prima, maar wordt door haar ook van de agenda geschrapt als zij ontdekt dat hij is vreemdgegaan. Als door een reeks van dit soort kwetsingen de relatie door haar wordt beëindigd, is het slechts een kwestie van tijd of zij zal weer een foute man kiezen. Haar verzuchting is: ‘mijn verstand zegt ‘nee’, maar mijn gevoel krijgt altijd weer de overhand’.
Nu is dit gegeven voor de grote groep van deugdelijke kerels behoorlijk frustrerend. Alles wat de brave Hendrik in het werk stelt om een echte verhouding met haar te beginnen, is tot mislukken gedoemd. Hij kan een degelijke baan hebben, goede gesprekken voeren, haar helpen om te verhuizen, om te solliciteren of om het nieuwe huis op te schilderen, het enige dat hij ervoor terugkrijgt, zijn de eindeloze verhalen van het andere vriendje dat haar verdriet doet. Als de padvinder haar dan ook nog een schone zakdoek aanreikt voor alle tranen die vloeien, wordt hij beloond met de frustrerende opmerking: ‘als ik jou niet had, je bent net een broer voor mij’.
Dieptepsychologen zijn geneigd om het gedrag van deze dramavrouwen te verklaren binnen de context van een verknipte jeugd: moeder is een labiel en onzeker type, vader is autoritair, egocentrisch en onbereikbaar, waardoor het meisje ook een slecht voorbeeld krijgt voorgeschoteld van het huwelijksleven. Tegelijkertijd is zij gewend aan systematische affectieve verwaarlozing, waardoor zij ook automatisch kiest voor een mannelijke partner die haar emotioneel verwaarloost: het is de vertrouwdheid van slecht contact die haar keuze bepaalt. Hoe waar deze uitleg ook lijkt te zijn, het inzicht is zelden aanleiding voor de gekwetste vrouw om haar levenskoers te wijzigen.
In mijn optiek is daarom ook een andere uitleg mogelijk. Net als sommige mensen kiezen voor extreme sporten, gokpraktijken, riskante investeringen, gevaarlijke reizen, of voor een beroep als straaljagerpiloot in oorlogsgebieden, zijn er ook vrouwen die de pijn van het leven gewoon lekker vinden. Door het relationele gevaar op te zoeken met alle pieken en dalen die erbij horen, kunnen zij zichzelf tot leven wekken en de opwinding als een psychisch orgasme ervaren. De bijkomende ellende mag dan ellendig zijn, tegelijkertijd wordt de ellende wel ervaren als een ultieme uitdaging om er weer bovenop te komen.
Zo bekeken, is het dus helemaal niet nodig om deze goede-tijden-slechte-tijden-meiden te onderwerpen aan een intensieve psychotherapeutische behandeling. Zij schrijven hun eigen soapserie en spelen daarin de glorieuze hoofdrol. En voor de gewone man is slechts een sukkelig bijrolletje weggelegd als redder in nood. Immers, betrouwbaar is saai; en zal haar hartstocht niet kunnen opwekken.
Auteur: Jeffrey Wijnberg
Originele publicatie: de Telegraaf
Datum: ma 19 mei 2008, 06:30