Wijnberg&WijnbergMedia

Als tegenwoordig iets misloopt in Nederland, dan wordt er al gauw gesproken van een communicatiestoornis. Het is een duur woord voor een heel gewoon verschijnsel, namelijk dat mensen elkaar niet begrijpen.








Om de vele communicatiestoornissen te verklaren worden vervolgens nog imposantere woorden van stal gehaald zoals: ’ruis in de terugkoppeling’, ’foutieve herkadering in de onderlinge feedback’ of ’blokkade op metaniveau’. Alleen al door zo chique te wauwelen, is het logisch dat mensen elkaar verbaal kwijtraken. Doorgaans is echter de werkelijke oorzaak van onze dagelijkse spraakverwarring onthutsend simpel: wat mensen zeggen is niet meer te verstaan.
En dan heb ik het niet over plaatselijke dialecten, Marokkaanse accenten, Surinaamse intonaties of de vele Engelse statements die een eenvoudig verhaal omtoveren in een soort exotische woordsalade. Nee, dat maakt juist het taalgebruik zo kleurrijk. Ik bedoel letterlijk dat mensen onverstaanbaar zijn. Om de haverklap hoor je (ternauwernood) deze of gene iets brabbelen, miespelen of lispelen. De meeste mensen praten binnensmonds waardoor automatisch van de toehoorder verwacht wordt dat hij zich extra inspant om te achterhalen wat wordt bedoeld.
Zo blijkt dan ‘aslut’ te staan voor ‘ab-so-luut’, ‘kwezonie’ vertaald te moeten worden met ‘dat weet ik zo niet’, en het merkwaardige woord ‘kmiskelen’ de betekenis te hebben van ‘kan mij niks schelen’. En het schijnt deze vage figuren zelf niet te storen wanneer zij keer op keer de wat-zegt-u-vraag te horen krijgen. Het onverstaanbare gefluister staat niet alleen goed contact in de weg, maar is ook niet bevorderend voor een heldere manier van denken, oftewel: slap gepraat geeft ook slappe gedachten.
Het troebele denken is, op zijn beurt, weer ondermijnend voor het zelfvertrouwen, vergelijkbaar met wat mensen ervaren als zij een slordig huishouden voeren: alles wat smerig, onopgeruimd of onafgewerkt is, geeft tussen de oren ook één grote warboel. Opvallend hierbij is dat de kinderen van notoire brabbelaars even onverstaanbaar zijn, en dus niet gecorrigeerd worden in deze belangrijke fase van taalontwikkeling.
Ook op scholen is er kennelijk weinig speciale aandacht voor het spreken, en zou een logopediste handenvol werk hebben om nog iets van helder spreekgedrag aan te leren. Dat kinderen niet aangesproken worden op hun gefrazelerij, is hen niet aan te rekenen. Deze taak blijft de verantwoordelijkheid van volwassenen. Maar, dat volwassenen onverstoord blijven mompelen is wel een teken van geestelijke laksheid.
Volwassenen onderling zijn ook nog eens bijzonder nalatig in het corrigeren van elkaar, alsof er sprake is van plaatsvervangende schaamte voor de pruttelaar. En dat is jammer. Want, net als de persoon die zijn gulp open heeft staan, uit zijn mond stinkt of etensresten op zijn kin heeft plakken, heeft ook de onnavolgbare murmelaar er recht op om te weten dat hij geen reclame is voor zichzelf.
Over reclame gesproken: mocht u modern op de versiertoer willen gaan via een datingsite, dan is de interesse vaak zó gewekt. Maar, als u wordt afgewezen na een afspraak in het echt, dan is er zeer waarschijnlijk sprake van een communicatiestoornis: u zegt genoeg, maar u komt niet fris over.

Auteur: Jeffrey Wijnberg
Originele publicatie: de Telegraaf
Datum: zo 07 okt 2007, 11:42