04 August 2008
Door: Jeffrey Wijnberg
’De kinderen zijn alleen maar bezig met hun carrière’, ’ik ben alleen maar goed als oppas voor de kleinkinderen’, ’niemand komt zomaar langs voor een gezellig praatje’, zijn veelgehoorde klachten van ouderen.
Desgevraagd zeggen veel senioren dat zij zich eenzaam voelen en door hun naasten als overbodig en afgedankt beschouwd worden. Daar zou een beetje gevoelig mens tranen van in de ogen krijgen, ware het niet dat deze ouderen het toch aan zichzelf te wijten hebben dat zij een geïsoleerd bestaan leiden. Want, hoe je het ook went of keert, op bezoek gaan bij mensen, jong, belegen of wat ouder, is alleen maar de moeite waard als er voor de bezoekers ook echt wat te halen valt.
En dan bedoel ik echt niet alleen een lekker maaltijdje, cadeautjes voor de kleintjes, of een royaal voorschot op de erfenis, hoewel dergelijke gebaren een aardige duit in het zakje van gezelligheid kunnen doen.
Wat ik in essentie bedoel, is dat oudere mensen die lijden aan eenzaamheid allang de irritante gewoonte hebben om vooral alleen maar op zichzelf gericht te zijn. Nu hoef je geen psycholoog te zijn om te weten dat egocentrisme en ouderdom haast synoniem zijn. Maar, de harde realiteit is nu eenmaal zo dat het hebben en onderhouden van contact alleen maar als plezierig wordt ervaren als er sprake is van oprechte belangstelling.
Willen ouders, ook op latere leeftijd, dat hun kinderen en dier kinderen uit eigen wil en regelmatig naar huis komen, dan zullen zij toch echt de moeite moeten nemen om zonder (waarde)oordelen een luisterend oor te bieden. Vooral het weglaten van oordelen schijnt voor menig ouder wordend mens toch een hele krachttoer te zijn. Zogenaamde goedbedoelde opmerkingen als ’ga je alweer op vakantie’, ’leef je eigenlijk wel gezond’ of ’waarom moet je nu weer van baan veranderen’, nodigen niet bepaald uit om ook maar iets persoonlijks los te laten.
Als er vervolgens door de ouders alleen maar aandacht getrokken wordt met eigen zeurverhalen over ziekte en andere ellende, dan is het logisch dat de bezoekende jeugd weer heel snel vertrokken is. Feit is ook dat eenzame ouderen het doorgaans niet over hun lippen kunnen krijgen om iets positiefs te zeggen. Vooral de aangetrouwden moeten het dikwijls ontgelden, en menig schoondochter of schoonzoon zal, na het bezoek, tegen zijn partner verzuchten: ’Ik kan het in de ogen van je vader/moeder toch niet goed doen, dus als het aan mij ligt, dan ga je de volgende keer maar alleen.’ In een goed huwelijk trekken partners partij voor elkaar, waardoor ouders hun eigen vlees en bloed dan ook steeds minder te zien krijgen.
Natuurlijk, enig mededogen mag getoond worden met al die mensen die een lang leven van hard werken en maatschappelijke bemoeienis achter de rug hebben. Maar een bezoekje aan opa of oma dat gedicteerd wordt door verplichte dankbaarheid, is hooguit twee keer per jaar nog op te brengen.
Auteur: Jeffrey Wijnberg
Originele publicatie: de Telegraaf
Datum: ma 04 aug 2008, 10:00