Let op je bezoekt nu de archiefsite. Bekijk de actuele website hier.

Let op deze site dient als archief.
Ga naar www.psycholoogwijnberg.nl voor de actuele website.

Columns en Archief

Faalangst bestaat niet

11 November 2013
Door: Jeffrey Wijnberg

De term ‘faalangst’ is gemeengoed geworden. Mensen die tegen een examen opzien, een slechte beoordeling krijgen of verkrampen als zij een toespraak moeten houden, zeggen dan vaak: ‘tja, dat komt door mijn faalangst’. Dat diezelfde mensen falen, komt niet omdat zij falen, maar omdat zij faalangst hebben.

Anders gezegd: zij zouden best wel succesvol zijn, ware het niet dat zij faalangst hebben. Maar faalangst bestaat helemaal niet. De term is een excuus geworden voor mensen die de werkelijkheid niet onder ogen willen zien. Voor de goede orde. Het idee is dat mensen met faalangst zichzelf aanpraten dat zij het niet kunnen waardoor zij slecht presteren. Faalangst wordt door experts daarom gezien als een zelf-vervullende wens: door geloof te hechten aan het eigen onvermogen wordt het onvermogen bewaarheid. Maar de feiten zijn anders. Mijn buurman zegt bijvoorbeeld: ‘de Engelse taal beheers ik prima, behalve als ik in gezelschap ben; dan klap ik dicht’. En ik geef toe: dit riekt naar faalangst. Maar het feit is nu eenmaal dat een Engelse film kunnen volgen of in gedachte Engelse zinnen kunnen formuleren andere vaardigheden zijn dan in gezelschap een Engelse conversatie voeren. Engels praten onder mensen die dat ook doen –en in de tussentijd jou beoordelen- is vele malen moeilijker dat wanneer niemand meeluistert. Feit is ook dat het, o-zo bekende, dichtklappen een lichamelijke uiting is van het feit dat mijn buurman het Engels-praten in gezelschap heel erg moeilijk vindt. Logisch ook, omdat hij door anderen wordt beoordeeld. Daar komt nog bij dat de gedachte ‘ik kan het vast niet’ niet irreëel is, zoals vaak wordt gezegd. Nee, als iemand keer op keer door de mand valt bij prestaties onder druk, dan is die gedachte juist heel reëel. Dat is ook de reden waarom behandelingen die er op gericht zijn om faalangst te verminderen, zelden succesvol zijn. Deze behandelingen proberen de gedachte ‘ik kan het niet’ om te vormen in ‘ik kan het wel’, een nieuwe positieve overtuiging. Probleem is alleen dat de patiënt diep van binnen geen waarde hecht aan het positieve, gezien zijn slechte ervaringen. En ik geef die patiënt geen ongelijk. Want, geloof hechten aan het positieve terwijl de praktijk telkens negatief uitpakt is jezelf voor de gek houden; en dus irreëel. Nee, het feit is gewoon dat sommige mensen vele malen harder moeten werken voor een positief resultaat, zelfs wanneer zij keer op keer wel succesvol zijn geweest.

Dit harde werken betekent: lange, degelijke, minutieuze voorbereidingen, eindeloos oefenen voor optimale beheersing en vooral: volledige acceptatie dat beheersing van de gewenste vaardigheid een persoonlijke, zware opgave is. Beweren dat je faalangst hebt is een uiting van gemakzucht. De kortste weg naar het geluk is zelfs voor toptalenten niet weggelegd.


Lees ook:

Bekijk alle columns

Reacties

  • Lekker generalisend. Als faalangst niet bestaat, waarom depressie en alle andere psychische klachten/ziekten wel? Laten we vooral doen (zoals de maatschappij het het liefste doet, gewoon wegkijken) alsof de mens een robot is die geen gevoelens heeft en bij wie tegenslag op tegenslag op tegenslag totaal geen impact heeft. Dat is pas irreëel!

    Elise
    27/06/2016 00:23
    (8 jaren geleden)

  • Really an awesome software to try out

    Gold Digger Software Review
    13/10/2015 16:00
    (9 jaren geleden)

  • When choosing the colours for you office, there are a few basic points to consider. daggedkakecf

    Johnb829
    02/11/2014 08:07
    (10 jaren geleden)

  • Gegeneraliseerd, te anekdotisch en neerbuigend artikel met een domme schreeuwerige titel.

    Natuurlijk wordt faalangst gebruikt als excuus door mensen, net zoals zoveel andere gedragsproblemen.
    Dit is geen nieuws, om er vervolgens een uit te pikken en te kruisigen vind ik van geen niveau.

    Als het artikel iets interessants naar voren bracht was het wellicht anders geweest, maar dit is nodeloos lomp en neerbuigend.

    Johan
    16/07/2014 17:25
    (10 jaren geleden)

  • teveel stress verslechtert prestaties. een well documented fact. wat een ongelofelijk lulkoek dit artikel.


    07/06/2014 02:34
    (10 jaren geleden)

  • Geachte Heer . Wijnberg .
    Uw stukje in de Gelderlander met verwondering en aandacht gelezen. Ik ben nu 66 jaar in mijn jeugd was ik een moeilijke maar pientere jongen ,mijn ouders hebben mij een IQ test laten afnemen was ruim boven gemiddeld.En toch alleen al voor de klas komen uitte zich in volkomen verstarren en soms zelfs flauw vallen

    Later op de middelbare school(en) heb ik mij aangeleerd alles op te schrijven zonder na te denken ,
    Ik heb ook bijna nooit huiswerk gemaakt.
    Veel later deed ik een dubbel examen voor de brandweer met een volle zaal ,
    dacht ik wat kan mij gebeuren? ik weet het al. Minder dan 50% van de tijd nodig en slagen met zeer hoge cijfers .gevolg was wel dat een deel van de brandweer leden niet aardig deden.
    Kortom was het in mijn jeugd een angst om te falen of het niet weten dat ik dat deed.

    Met een groet Giel Klaver

    Giel Klaver
    13/11/2013 12:42
    (11 jaren geleden)

  • Zeg Jeffrey, is je account soms gehackt?
    'Engels praten', wollige tekst, nauwelijks onderbouwde beweringen...niets van de normaliter zo scherpe, kritische teksten.
    Jammer.

    gehackt?
    11/11/2013 20:34
    (11 jaren geleden)

RSS feed van de reacties op deze pagina | RSS-feed voor alle reacties

Plaats uw reactie