21 April 2008
Door: Jeffrey Wijnberg
Er zijn twee soorten mensen: met-butler (mb) en zonder-butler (zb).
Het mb-type is gewend dat hij op zijn wenken wordt bediend om de doodeenvoudige reden dat hij, bij anderen, altijd krediet heeft. Interessant aan dit type mens is dat hij zich er zelden op voorstaat dat hij een butler heeft. Ik bedoel, hij heeft wel een butler, maar loopt er niet mee te koop en geniet in stilte van zijn eigen comfortabele positie.
Het zb-type is uit andere hout gesneden: hij beseft dat hij geen butler heeft, maar vindt juist dat hij er één verdient, ook al heeft hij niets noemenswaardig verdiend om er één te verdienen. Zo ontstaat een lachwekkende paradox: het mb-type heeft alles wat zij hartje begeert, hoewel dat geenzins te merken is, terwijl het zb-type, met niets om te laten zien, juist er alles er aan doet om op te vallen. En dat opvallen doet het zonder-butler-type op een wel zeer irritante wijze.
Alleen zijn aanwezigheid al roept sponatne ergernis op: het binnenkomen gaat dan gepaard met gezucht en gesteun, terwijl zijn dramatiek al op voorhand verraadt dat 1) hem onrecht is aangedaan, 2) altijd in zijn nadeel iets misgegaan is, of 3) hij zich door de hele wereld in de steek gelaten voelt. De verongelijktheid van het zb-type is, overigens in zijn hele houding, zijn vastzittende gelaatsuitdrukking, en toon van stem af te lezen: zijn tred is gelijk die van een geslagen hond, zijn expressie is er één van chonisch onvrede, en hij praat alsof hij, om –voor hem- onbegrijpelijke redenen, door iedereen uitgekotst wordt.
Nu is het tragisch lot van het zb-type dat hij inderdaad door iedereen wordt uitgekotst, simpelweg omdat niemand zin heeft om begrip te tonen voor iemand die zich toch onbegrepen voelt. En het verhaal wordt nog veel verdrietiger. Want, stelt u zich eens voor dat het zb-type, door een speling van het lot, de jackpot wint in het casino, en zich dan ineens wel een butler zou kunnen veroorloven. In dat geval zou er dan nog geen enkele butler zijn die voor hem zou willen werken, omdat ook een butler zijn persoonlijke waardigheid heeft. Immers, een beetje butler wil alleen maar werken voor iemand die zijn bediening waardeert, en niet voor iemand die de bediening ziet al iets wat hem hoort toe te komen. De enige butler die het omhoog gevallen zb-type zou kunnen krijgen is een butler die in hoog financiele nood zit. Maar, de zeldzame butler die enkel en alleen voor het geld werkt, die wil het zonder-butler-type weer niet hebben, omdat hij zich daar te goed voor voelt.
Heel soms komen deze mensen-zonder-butler op mijn spreekuur. Zij eisen dan van mij alles waar zij hun hele leven al recht op hebben gehad. Maar, ook al ben ik een hoogopgeleide butler, zij krijgen alleen een beetje bediening als zij zich zelf wat nederiger tonen.
Auteur: Jeffrey Wijnberg
Originele publicatie: de Telegraaf
Datum: ma 21 apr 2008, 06:30