Een woord dat in onbruik geraakt is; en gemakshalve vervangen is door het woord ‘jaloezie’. Wel jammer, omdat het woord ‘naijver’ meer bijsmaken heeft zoals: vijandigheid, rivaliteit, nijd en afgunst. Naijver is daarmee een complexe emotie, maar wel één die veel voorkomt en als geestestoestand in staat is om het eigen leven en die van anderen compleet te ruïneren.
Het gaat hierbij niet alleen om de na-ijverige levenspartner, iemand die zo bezitterig is dat alleen al een praatje met een passant als onverdraaglijk wordt ervaren. Nee, naijver komt ook, met enige regelmaat, voor op de werkvloer. Zo heeft Heleen, als verpleegkundige een nieuwe, vrouwelijke leidinggevende gekregen. Zij heet Josine en Heleen kan in haar ogen niets goeds meer doen. Vooral als Heleen voorstellen doet om haar eigen professionele ontwikkeling te versterken met specialistische bijscholing dan zal Josine zeggen: ‘ik zou maar eerst zorgen dat jouw gewone werk voldoende is, voordat je toestemming krijgt om bijscholing te volgen’. Uit alles blijkt dat Josine in Heleen een medewerkster heeft die leergierig en ambitieus is; en daardoor angst heeft om als leidinggevende voorbijgestreefd te worden. Uit naijver wordt Heleen in haar doen en laten alleen maar door Josine belachelijk gemaakt (‘denk maar niet dat je indruk maakt door zoveel uren over te werken’). Heleen staat als ondergeschikte machteloos; en kan alleen het vege lijf redden door op te stappen, precies wat Josine het liefste zou zien: één concurrent minder. Ook in families is naijver aan de orde van de dag. Zo kan Henk het niet uitstaan dat zijn oudere broer Theo het zo voor de wind gaat. Koopt Theo een nieuw huis dan koopt Henk een nog groter huis. Gaat Henk op vakantie naar Nieuw-Zeeland, dan boekt broer Theo een wereldreis. Probleem is alleen dan na-ijverige Henk zo met geld smijt dat hij met zijn aannemersbedrijf uiteindelijk failliet gaat. Het zal niemand verbazen dat Theo bij zijn broer niet meer welkom is. Onbedoeld en ongewild heeft Theo zijn broer Henk tot waanzin gedreven; en dat alleen maar omdat hij simpelweg beter presteert. Zowel het voorbeeld van Heleen als die van Theo maken één ding wel heel erg duidelijk: goed presteren is mooi, maar heeft als donkere zijde dat het sterke gevoelens van naijver oproept. Zelfs in zogenaamde liefdesrelaties is naijver een destructief verschijnsel: hij kan, zoals wel vaker, een fantastische maaltijd op tafel zetten, zij zal het niet kunnen laten om te zeggen: ‘waarom zijn de specieboontjes zo vettig’.
Goed doen, goed presteren, mooie dingen maken, aardig-zijn voor anderen of even hulp bieden voor iemand die het nodig heeft: het zijn allemaal geweldige kwaliteiten die de ijverige mens karakteriseert. Maar juist die ijver is de opmaat voor na-ijver: een voorspelbare reactie van een mens die zijn medemens geen voorsprong gunt.
Er heeft nog niemand gereageerd op deze pagina.
RSS feed van de reacties op deze pagina | RSS-feed voor alle reacties