Mensen die vanwege het lawaai een drukke kroeg uitlopen of acuut hoofdpijn krijgen wanneer ergens op een schoolplein kinderen krijsen, worden tegenwoordig al gauw overgevoelig genoemd. Maar ik denk dat het andersom is: dat mensen die te midden van harde (geluids)prikkels nergens last van hebben, eerder ongevoelig zijn.
Opvallend is dat de groep HSP-ers (High Sensitivity People) in ons land steeds groter wordt; en dat mensen die lijden aan overprikkeling zich dikwijls ziek moeten melden van het werk, desnoods met een medisch etiket van overspannen. Om die reden wil ik de term ‘overgevoeligheid’ aan een nadere inspectie onderwerpen, al was het alleen maar om ‘de schuldvraag’ te kunnen beantwoorden. Feit is namelijk dat de overgevoeligen in onze samenleving dikwijls als ‘zwak’ en ‘neurotisch’ worden gezien, alsof zij bij het minste of geringste dosis prikkels op tilt raken. Maar feit is ook dat in deze tijd de hoeveelheid omgevingsprikkels duizelingwekkend is gestegen; en dat het tempo van leven er ook nog eens een behoorlijk schepje bovenop doet. Om die reden alleen al beschouw ik het juist als normaal wanneer mensen hard weglopen als –bijvoorbeeld- schreeuwende reclameblokken op een beeldscherm voorbijkomen. Ook beschouw ik het als volstrekt normaal wanneer mensen het enigszins benauwd krijgen als andere mensen in een drukke supermarkt elkaar voor de voeten lopen. Zelf heb ik met enige regelmaat last van: 1) druk bezoek dat te lang blijft plakken 2) een volgepakte trein met mensen die elkaar luid overstemmen 3) lieden die de televisie aanzetten en er dan doorheen gaan praten 4) films met een overdosis aan cameraposities die elkaar veel te snel afwisselen 5) lange rijen mensen die elkaar verdringen om, bijvoorbeeld, door een veiligheidscontrole te komen 6) samengepakt in een vliegtuig te zitten met mensen die er een eigen speeltuin van maken 7) mensen die prat gaan om hun eigen expressiviteit; en niet echt rustig een gesprek kunnen voeren 8) verjaardagsfeestjes met muziek zo hard dat je jezelf niet eens kunt horen denken 9) speelhallen voor kinderen waar de akoestiek het gekrijs nog eens extra versterkt 10) immense verkoophallen met de uitgang pas aan het eind van een voorgeschreven looppad. Het gaat hier niet om een overgevoelige reactie op normale omstandigheden, maar veeleer om een normale reactie op ongezonde omstandigheden. Dit betekent dat al die lieden die in bovengenoemde situaties nergens last van hebben eerder een zeker ongevoeligheid hebben. En dat mag. Dat kan. Maar tegelijkertijd is het onzinnig om mensen die wel een afkeer hebben voor overprikkeling als afwijkend te zien.
Onlangs zei één van mijn patiënten, met dikke tranen die over haar wangen rolden, dat zij haar vakantie met man en kinderen had geannuleerd. Zij zag er zo tegenop om zich door alle vakantiedrukte heen te werken dat de term ‘vakantie’ al niet meer van toepassing was. Haar opluchting was groot toen ik kon uitleggen hoe normaal zij was.
Er heeft nog niemand gereageerd op deze pagina.
RSS feed van de reacties op deze pagina | RSS-feed voor alle reacties