Let op je bezoekt nu de archiefsite. Bekijk de actuele website hier.

Let op deze site dient als archief.
Ga naar www.psycholoogwijnberg.nl voor de actuele website.

Columns en Archief

Ontregeld

30 August 2021
Door: Jeffrey Wijnberg

De bedoeling van een lekkere vakantie is om uit te rusten, bij te komen van gedane arbeid en opgefrist weer aan een nieuw seizoen te kunnen beginnen. Hoe zuur is het dan als, bij thuiskomst, niets van dat alles is uitgekomen. De verklaring is simpel. Wie op vakantie gaat, wordt stelselmatig ontregeld. En dat hakt er behoorlijk in.

Om te beginnen worden alle thuisrituelen volledig overhoopgegooid: andere tijden van opstaan, andere tijden van naar-bed-gaan, andere momenten van eten en drinken en andere momenten van actief-zijn en rust. Nu kan de mens wel overstappen op een ander bioritme, maar tegen de tijd dat er enige normale gewenning optreedt, is de vakantie alweer voorbij. En bij thuiskomst moet dan opnieuw het bioritme worden teruggeschakeld naar wat te doen gebruikelijk is. Het brein is daar niet blij mee; en laat dat blijken door fysieke ongemakken, vermoeidheid en stemmingswisselingen. Tenzij je alleen op vakantie gaat, is het ook vele malen moeilijker om je terug te trekken. Vooral ouders met een pluk kinderen zullen vaker en intenser in elkaars aanwezigheid zijn, op een manier die uiteraard ook anders is dan thuis. Sommige mensen plegen het ‘qualitytime’ te noemen, maar het is een psychologisch gegeven dat mensen er niet op gebouwd zijn om constant in elkaars gezelschap te zijn. Het kan dan ook niet anders dan dat er de nodige irritaties zullen ontstaan, zo ernstig dat menig echtpaar, na de vakantie, alleen maar kan dromen van een (definitieve) scheiding. Geen wonder dat mijn spreekuur overvol raakt in de periode na de zomervakantie. Wat ook ontregeld raakt, is het tijdsgevoel. Omdat niets hoeft en alles mag, kan het aanvoelen alsof de tijd in slakkentempo voortschrijdt, een verschijnsel wat verklaart waarom veel mensen eerder naar huis gaan dan gepland. Een dag of tien lijkt een eeuwigheid; en voelt het als zinloos om de (vakantie)tijd nog langer te rekken. Zeer ontregelend is het niet meer slapen in eigen bed. Of het nu een luchtmatras of een luxe hotelbed is, de veranderde slaapomgeving zorgt voor fysiek ongemak en verstoord slaapritme. En dat alleen al is zo energievretend dat een (lichte) vakantiedepressie op de loer ligt. Persoonlijk kijk ik er wel altijd (een beetje) naar uit om niet te hoeven koken en andere dingen te kunnen eten. Maar meestal zegt mijn vrouw al na een paar dagen dat ze weer uitkijkt naar het eten thuis. En ik kan haar dan geen ongelijk geven. Buitenshuis is het maar net wat je voorgeschoteld krijgt; en is elke vorm van controle volledig verdwenen. Uitermate ontregelend.

Meer dan mensen beseffen is structuur, controle, regelmaat en vastigheid wezenlijk voor een gevoel van wel-zijn. Tenzij je naar dezelfde camping gaat als alle jaren daarvoor, blijft er niets over om je een aan vast te houden. En wie volledig ontregeld weer huiswaarts keert, zal niets meer voelen van wat vakantie heet.

 


Lees ook:

Bekijk alle columns

Reacties

Er heeft nog niemand gereageerd op deze pagina.

RSS feed van de reacties op deze pagina | RSS-feed voor alle reacties

Plaats uw reactie