Let op je bezoekt nu de archiefsite. Bekijk de actuele website hier.

Let op deze site dient als archief.
Ga naar www.psycholoogwijnberg.nl voor de actuele website.

Columns en Archief

Overprikkeling

21 November 2011
Door: Jeffrey Wijnberg

Een dagje in het pretpark. Feestvieren bij de familie. Winkelen op de zaterdagmiddag of met een grote vriendengroep naar de wintersport. Voor veel mensen zijn dit allemaal activiteiten om naar uit te kijken. Voor een select gezelschap betekent het eerder een uitputtingslag. Niet dat deze mensen er geen zin in zouden hebben.

Integendeel, ook zij willen er gewoon bijhoren. Maar de praktijk leert dat er gemakkelijk sprake is van overprikkeling. Zelfs een iets te lang verblijf in de supermarkt kan leiden tot een spontane energiecrisis. Het grootste probleem is de angst om anderen teleur te stellen. Als ik deze mensen op mijn spreekuur krijg, dan blijkt dat het fenomeen van overprikkeling al aanwezig was in de vroegste jeugd. Het zijn dan kinderen die aan de kant blijven staan bij een verjaardagsfeestje, het liefste alleen spelen of hooguit met één vriendje tegelijk en geheel uit zichzelf bijtijds naar bed gaan. Ook zijn het kinderen die, bij huwelijkse ruzies, lichamelijke klachten ontwikkelen zoals bedplassen, hoofdpijn of nare dromen. Dit feit wijst in de richting van een erfelijk bepaald gebrek: het niet kunnen filteren van hoofd- en bijzaken; en dan in de breedste zin van het woord. De aanvoer van geluid, licht, geur en sociaal contact komt in al zijn hardheid binnen, zonder dat in voldoende mate onderscheid gemaakt kan worden tussen relevante en irrelevante signalen. Stemmen klinken overal even hard en in gezelschap kan het gesprek aan een tafeltje verderop niet worden uitgeschakeld. Twee geluidsbronnen zijn sowieso uit den boze, zoals een verhaal aanhoren van iemand terwijl op de achtergrond de televisie aanstaat. Hoe gek het ook klinkt: genoeg mensen die lijden aan een chronische toestand van overprikkeling zonder dat zij weet hebben van hun beperkingen. De vermoeidheid die hiervan het gevolg is kan leiden tot volledige uitputting en in het ergste geval een verlammende depressie. Eerste stap is dus in ieder geval de onderkenning van het probleem. De oplossing is voor velen een nog groter probleem. Want hoe leg je de goegemeenschap uit dat teveel gezelligheid een aanslag is op het gestel. Veelal is er dan de angst om als zeurderige, klagerige aansteller door het leven te gaan. Voor een gezond bestaan is er uiteindelijk toch maar één redmiddel: leren om bijtijds af te haken, vluchtwegen zoeken om de massa te ontwijken en een eigen plek afbakenen waar de rust en stilte is gegarandeerd. Tegen wie of welk gezelschap dan ook moet het normaal worden om te zeggen: ‘leuk om samen te zijn, maar langer dan een uurtje hou ik het niet vol’.

Wie zijn beperkingen overtuigend brengt, kan zijn omgeving liefdevol africhten. Op termijn kan een uitnodiging van een vriendin dan luiden: ‘ik heb een eenpansmaaltijd gekookt, dan ben je sneller thuis'.


Lees ook:

Bekijk alle columns

Reacties

  • Great to know.for many people these are all activities to look forward to. For a select group means rather a war of attrition.

    getting productive
    31/10/2016 09:49
    (8 jaren geleden)

  • All the tragedy for Pakistan is constantly on the worsen like relief offers and benefit fall far besides what is. More benefit is frantically needed for the potential for enormous fatalities should begin to loom.

    National drink of Pakistan
    17/08/2016 12:15
    (8 jaren geleden)

  • P.S Als je Google-t op
    Hersenletsel en Overprikkeling
    én Dailymotion kom je bij beide filmpjes over overprikkeling.

    N.A.H. hersenletseluitleg
    29/08/2013 18:40
    (11 jaren geleden)

  • Beste Jeffrey,

    Wat fijn om zo'n goed stuk te lezen over overprikkeling.
    Wij horen niet van mensen die het al uit hun vroegste jeugd ervaren, maar na het verworven hersenletsel.
    En idd een terrasje pakken zit er al niet meer in. Sommigen leiden zelfs een volledig geïsoleerd leven.
    Eén van onze hersenletsel-overlevenden heeft twee filmpjes op internet gezet over deze problematiek om het van binnen-uit duidelijk te maken aan de buitenwereld.
    En uit de reacties die bij ons binnenstromen, blijkt dat vrijwel niemand van de gezonde mensen het volume van het eerste filmpje 'aankan' zonder geïrriteerd te raken. Dat zegt toch genoeg. Je zel het maar een leven lang hebben, denken wij dan.
    Dank voor het bespreekbaar maken van deze problematieken, succes!

    namens: hersenletseluitleg

    N.A.H. hersenletseluitleg
    29/08/2013 18:38
    (11 jaren geleden)

  • Eindelijk is mij duidelijk waar ik, naast mijn resistente depressie, mijn hele leven mee worstel. Mijn complimenten voor het duidelijke artikel.

    Rob G
    27/11/2011 22:23
    (13 jaren geleden)

  • Dit herken ik bij een kennis. Bij ADHD'ers merk je al dat ze zoveel moeite hebben om te focussen. Helaas kunnen autisten door een teveel aan prikkels ook volledig blokkeren. Onze hersenen hebben vele strategieën om de vele prikkels goed te kunnen verwerken, maar dan moet je wel hoofd- en bijzaak kunnen scheiden.

    Anton
    21/11/2011 20:40
    (13 jaren geleden)

  • Heel herkenbaar na het meemaken van een cva
    herseninfarct kan ik bijna helemaal geen extra prikkels verwerken. En sta je ineens bij allerlei
    activiteiten aan de kant. Het zou fijn zijn meer mensen hier bewust van te maken, zodat men met achtergrondmuziek e.d. rekening kan houden, (het liefst helemaal geen achtergrondmuziek)

    mvg C van den Akker

    c van den Akker
    21/11/2011 16:37
    (13 jaren geleden)

  • Daarom vlucht ik regelmatig naar het weidse Groningen vanuit het overvolle Den Haag...
    Back to the roots.

    Linda van Twist
    21/11/2011 13:54
    (13 jaren geleden)

  • Oh wat herkenbaar. En inderdaad licht, geluid, geur alles doet mee. Ik leg het tegenwooridit uit dat er een heleboel indrukken naast mijn hoofd staan te wachten en dat die er allemaal nog doorheen moeten voordat ik weer verder kan.
    En het stomme is ook dat je steeds denkt ik kan het aan, ik voel me prima het is gezellig en leuk. maar dan blijkt toch weer dat je een grens bent over gegaan en krijg je de rekening.

    Josje
    21/11/2011 08:35
    (13 jaren geleden)

  • Beste

    Zo herkenbaar uw stukje. Recent is ontdekt dat autisten grotere hersenen hebben aan de voorkant, dus meer neuronen en dus meer prikkels.

    Wat helpt bij het kalmeren van deze prikkels is magnesium citraat poeder. Dat kalmeert de hersenen en het zenuwgestel. Koffie drinken maakt het meestal erger. Ook electrostress verergert het probleem.

    Ik vermoed dat ook pesticides een rol spelen. Je ziet nl een link tussen ADHD en pesticides maar ook bij Parkinson. Lage B12 kan rol spelen maar ook toxines zoals zware metalen en aromaten.

    mvg
    Ron Fonteine
    leefbewust.com

    R Fonteine
    21/11/2011 08:13
    (13 jaren geleden)

RSS feed van de reacties op deze pagina | RSS-feed voor alle reacties

Plaats uw reactie