Let op je bezoekt nu de archiefsite. Bekijk de actuele website hier.

Let op deze site dient als archief.
Ga naar www.psycholoogwijnberg.nl voor de actuele website.

Columns en Archief

Provocatieve therapie

29 August 2016
Door: Jeffrey Wijnberg

Provocatieve therapie is hard, confronterend en speciaal bedoeld voor mensen die een schop onder de kont kunnen gebruiken. Tenminste, zo wordt vaak gedacht en beweerd. En tot op zekere hoogte klopt deze visie. Provocatieve therapie wordt inderdaad als confronterend en motiverend ervaren.

Maar tegelijkertijd is deze kijk op provocatieve therapie nogal magertjes. Want de allerbelangrijkste ingrediënt van de provocatieve stijl is: humor. Tijdens therapeutische sessies wordt onbedaarlijk gelachen, waardoor mensen hun persoonlijke ellende gemakkelijker kunnen relativeren. Zo bracht een patiënt van mij, Sylvia (54), het probleem in dat zij zich de laatste tijd zo ‘gebruikt’ voelde door haar vriendinnen, vooral omdat die vriendinnen heel vaak bij haar komen eten, maar er nooit iets tegenover stellen. Hierop stelde ik de vraag: ‘ok, maar is het niet prachtig om te merken dat je nog bruikbaar bent; en dat dan vooral op jouw leeftijd’? Zij keek mij eerst wat meewarig aan, schoot in de lach en zei: ‘eerlijk gezegd denk ik dat ook heel vaak’. Wat precies vroeg ik: ‘nou, dat ik allang blij mag zijn dat ik vriendinnen heb die van mij willen profiteren’. Er volgden nog meer lachsalvo’s en Sylvia zei tegen het einde van de sessie: ‘ik ben een vruchtbare perenboom; en kan alleen maar tevreden zijn dat ik word kaalgeplukt’. Nu is deze uitkomst er één van acceptatie. Evengoed kan de provocatieve stijl juist een heftige protest-reactie teweegbrengen. Zo bracht Henk (34) op mijn spreekuur het probleem in dat hij door angst bevangen een huismus was geworden, waarop ik vroeg: ‘waarom is dat een probleem?’ Henk moest lang nadenken en zei: ‘het probleem is dat mijn wereld zo klein is geworden’, waarop ik glimlachte: ‘ja, maar een kleine wereld is mooi omdat alles te overzien en te behappen is; bovendien de grotere wereld daarbuiten is dreigend en gevaarlijk en niet geschikt voor overgevoelige mensen’. Heel stellig reageerde Henk met de woorden: ‘ik neem daar geen genoegen mee; en ga van de week weer eens er op uit met mijn beste vriend’. Niet lang daarna kwam Henk weer als vanouds, zonder angstgevoelens, onder de mensen.

Door critici wordt dikwijls in twijfel getrokken of een therapievorm zoals de provocatieve stijl zo snel resultaat kan opleveren. Dikwijls tot mijn eigen verbazing is het positieve effect dikwijls onmiddellijk. Blijkbaar leren mensen toch sneller van een stevige uitdaging dan dat zij invoelend over hun bolletje worden geaaid.

 


Lees ook:

Bekijk alle columns

Reacties

RSS feed van de reacties op deze pagina | RSS-feed voor alle reacties

Plaats uw reactie