ROZE BRIL-PSYCHOLOGIE
27 August 2007
Door: Jeffrey Wijnberg
Psychologen zijn er in allerlei kleuren en tinten. Het grijze-muis-type beweegt heel begrijpend en behoedzaam mee met zijn patiënten zonder ooit zelf een standpunt in te nemen. De zwart-wit-therapeut is van dik hout zaagt men planken: geef hem een vaag probleem, dan bedenkt hij een heldere oplossing.
Lekker degelijk is de ouderwetse bruine psycholoog die met analyses en inzichten over een moeilijke jeugd uw emotionele blokkades zo goed weet te duiden. En ook mag niet de milieubewuste groene hulpverlener niet vergeten worden; iemand, die een duurzame, energieconserverende behandeling aanbiedt gericht op innerlijke balans. Zelf ben ik, als psycholoog, een explosieve mix tussen hartstochtelijk rood en onschuldig wit wat maakt dat ik door een roze bril kijk: altijd zie ik weer iets positiefs hoe dramatisch de persoonlijke ellende ook is.Neem Kees: hij is zo gek op zijn Janneke dat hij zich in alle bochten wringt om het haar naar de zin te maken. Zijn volgzame houding irriteert haar des te meer, waardoor de onderliggende verlatingsangst van Kees alleen maar nog meer wordt aangewakkerd. Kees stort in en wordt opgenomen op psychiatrie waar hij wordt getrakteerd op een rustkuur, stemmingsverhogende pillen, ondersteunende aandacht van de verpleging en creatieve therapie. Voor zijn wekelijkse gesprekken krijgt Kees mij als psycholoog toebedeeld, en in het eerste contact zegt Kees, uitgeblust en moedeloos: ‘ik ben wel heel diep gezonken’, waarop ik tegensputter: ‘ik denk eerder dat je het hier prima voor elkaar hebt; een tweepersoonskamer met uitzicht op het park, fantastisch eten wat kant-en-klaar voor je neus wordt gezet, leuke verpleegsters die met je gaan wandelen, en dan ook nog elke middag een beetje schilderen en pottenbakken onder de noemer van vrije zelfexpressie; en dat alles ook nog volledig gedekt door de verzekering.’ Er verschijnt een flauwe glimlach op het gezicht van Kees: ‘ja, ik moet wel toegeven dat ik mij een stuk minder angstig voel omdat ik hier, als patiënt, ziek mag zijn, maar tegelijkertijd heb ik schuldgevoelens omdat ik Janneke en de kinderen in de steek laat.’ Ik poets mijn roze bril nog wat op en antwoordt: ‘dat jij je schuldig voelt, toont in ieder geval aan dat je nog een geweten hebt, en dat siert je als mens; bovendien, dat je nu geestelijk in staking bent gegaan, heeft wel tot gevolg dat Janneke wat meer doordrongen raakt van wat zij moet missen; nu zij alleen de kar moet trekken, wordt zij gedwongen om meer waardering voor jou te hebben.’ Iets meer tot leven gewekt protesteert Kees: ‘je doet nu net of ik dit allemaal zo bedacht heb.’, waarop ik lachend zeg: ‘nou ja, soms moeten mensen eerst instorten voordat ze beseffen dat zij ook hun grenzen hebben; en dat is toch een fantastische ontdekking.’Als psycholoog heeft de kleur roze drie voordelen: hij houdt plezier in zijn werk, de sores blijft niet aan zijn gemoed hangen, en de patiënten moeten wel hun eigen kleur bekennen.
Auteur: Jeffrey Wijnberg
Originele publicatie: de Telegraaf
Datum: ma 27 aug 2007, 02:20