19 November 2007
Door: Jeffrey Wijnberg
Wie angst voor ruzie heeft, kan het gewoon vermijden. Moeilijke mensen, gevoelige kwesties gewoon uit de weg gaan en uzelf in slaap sussen met het idee dat er al genoeg strijd en onvrede in de wereld is.
Als simpele omtrekkende bewegingen niet helpen, dan kunt u ook aan uzelf gaan twijfelen met gedachten als ’zijn mijn irritaties wel terecht’, ’wind ik mezelf niet op over onbelangrijke zaken’ of ’ben ik zelf wel zo goed bezig dat ik andere mensen mag bekritiseren’.
En als dat soort zelfkritiek ook niet afdoende werkt, dan kunt u de overtuiging toevoegen dat u altijd nog meer vliegen vangt met honing dan met azijn. Geeft dat hele pakket aan conflictvermijdende acties nog steeds geen hemelse ontspanning, dan wordt het tijd voor de ultieme psychologische truc: bewonder en bewierook degene met wie u ruzie zou kunnen krijgen.
Nu zeg ik meteen heel eerlijk dat ik de magie van deze psychologische aanpak niet zelf bedacht heb. Nee, dat heb ik afgekeken van een stel treinreizende ouders met kroost.
Een bijzonder leermoment: kinderen van ergens tussen de acht en twaalf jaar rennen door de gangpaden, gillend achter elkaar aan, trappen tegen de deuren, schreeuwen vloekwoorden de ruimte in, springen op de banken, scheuren bladzijden uit de boeken die ze mee hebben, verfrommelen het boekpapier tot propjes om er andere passagiers mee te bekogelen en herhalen dit agressieve ritueel totdat alle gezichten in de volgepakte coupé op half zeven staan.
De vader en moeder, of wat daar voor door moet gaan, aanschouwen hun schattige duiveltjes alsof zij de reïncarnatie zijn van Mozart, Einstein en Rembrandt tezamen. Hun blik verraadt gedachten als ’wat zijn onze kinderen toch creatief en levenslustig’, ’hoe hebben wij toch zulke briljante, ondernemende koters verwekt’ of ’wat is het toch geweldig dat onze lievelingetjes zich zo vrij en blij door de wereld kunnen bewegen’.
Hun bewondering van eigen kweek gaat zo ver dat het lijkt alsof zij in een aanhoudende hypnotische trance verkeren; een geestelijke toestand van tunnelvisie die ook verklaart waarom de geïrriteerde bewegingen en geluiden van de medepassagiers volledig aan hun voorbijgaan.
Als dan ook nog een van de kinderen het presteert om een pakje chocolademelk tegen het raam kapot te gooien, zeggen de ouders, met een betoverende en liefdevolle stem, in koor: ’Had je liever een blikje cola?’ Ondertussen staat het hele treinstel zowat op het punt van ontploffen, ware het niet dat het hele gezin op dat moment uit moet stappen.
Iedereen pakt, vol opluchting, iets om te lezen en mijn aandacht wordt getrokken door het nieuwsbericht dat op scholen wapenbezit hand over hand toeneemt, de kinderen elkaar naar het leven staan en dat leraren zich bedreigd voelen in hun eigen klas.
En op slag begrijp ik hoe het zover heeft kunnen komen: de magische truc, die ouders in staat stelt om op een prettige manier ruzie met hun kinderen te ontlopen, maakt dat diezelfde kinderen op school geen besef meer hebben van hun eigen onfatsoen.
Auteur: Jeffrey Wijnberg
Originele publicatie: de Telegraaf
Datum: ma 19 nov 2007, 00:00