Let op je bezoekt nu de archiefsite. Bekijk de actuele website hier.

Let op deze site dient als archief.
Ga naar www.psycholoogwijnberg.nl voor de actuele website.

Columns en Archief

Slachtoffer als identiteit

15 November 2010
Door: Jeffrey Wijnberg

Uw huis wordt leeggeroofd. Uw baan wordt wegbezuinigd. Uw buren maken u het leven zuur. Een dierbare overlijdt op jonge leeftijd of een vriend laat u op een belangrijk moment in de steek. Iedereen is wel eens slachtoffer: van onrecht, van tegenslag, van onmenselijkheid en van lichamelijk of psychisch leed.

Niemand ontkomt aan het gegeven dat het leven oneerlijk is. En sommige mensen lijken meer in de hoek te zitten waar de klappen vallen dan anderen. Zo bekeken heeft elk mens, op zijn tijd, reden om te klagen, al was het alleen maar omdat hij zich onmachtig voelt. Maar een selecte groep mensen ontleent aan het slachtofferschap zijn persoonlijke identiteit, zijn reden van bestaan. Deze mensen blijven zich als slachtoffer gedragen, ook als het leven hen wel toelacht. Zeurpieten, zwartkijkers of eeuwige klagers zoals slachtoffers-voor-het-leven in de omgangstaal worden genoemd, hebben geen leuk leven. Tenminste, zo komt het over. Want, wat is er plezierig aan het blijven sudderen in negatieve gedachten en wat schiet je er mee op om jezelf te plagen met repeterende mijmeringen over hoe het leven had moeten zijn? Bovendien, zo redeneren de omstanders: ‘Een klager jaagt iedereen de deur uit, waardoor hij uiteindelijk in eenzaamheid verpietert.’ Zou best kunnen. Maar, in werkelijkheid is het somberen voor de zeurpiet juist de ultieme levensvervulling. Hij geniet misschien wel niet, maar daar heeft hij geen behoefte aan. De klager vindt zijn kracht in boosheid over alles wat hem is aangedaan en ervaart een sterk gevoel van macht door de onmacht die hij bij anderen opwekt. Bijkomende voordeel van zijn verongelijkte levenshouding is dat de brompot allerlei dagelijkse verantwoordelijkheden, zoals het betalen van de rekeningen aan anderen kan overlaten om vervolgens ook nog eens nukkig te doen wanneer dat allemaal niet naar zijn zin wordt uitgevoerd. Goed beschouwd is de jengelaar een indrukwekkende werkverschaffer. Redacteuren van kranten, functionarissen van gemeente-instellingen en hulpverleners in de gezondheidszorg hebben hun handen vol aan alle klachten en bezwaarschriften die worden ingediend, waardoor uiteindelijk de hele Nederlandse bevolking, via de belastingen, boete doet voor het gevoelde onrecht van de klager. Als er al iets is waar de zemelaar van geniet, dan is het wel van de manier waarop hij de goegemeenschap tot wanhoop drijft.

Van het type slachtoffer zal de psychiater zeggen dat hij passief-agressief is, een ontwikkelingsstoornis die blijk geeft van een gebrek aan liefde in de vroegste jeugd. Door zijn boosheid te tonen, heeft de klager de hoop op liefdevolle relaties tenminste nog niet opgegeven, ook al wordt hij daar keer op keer weer in teleurgesteld. Zijn aanklacht dat de wereld niet deugt, is de schreeuw van een kind die zich verlaten voelt. Logisch dat gewone mensen denken: ‘Word toch eens volwassen.’


Lees ook:

Bekijk alle columns

Reacties

Er heeft nog niemand gereageerd op deze pagina.

RSS feed van de reacties op deze pagina | RSS-feed voor alle reacties

Plaats uw reactie