De confrontatie zoeken of niet. Tegengas geven of wijselijk je mond houden. Boos worden of het over je kant laten gaan. Meerdere keren per dag is het kiezen tussen ruzie of harmonie, tussen zeggen waar het op staat of de ander zijn gelijk gunnen, tussen sociale onrust of de boel de boel laten.
De omgang met anderen is net een sociale slalom; en ligt er een pijnlijke val op de loer. Nu wordt in zelfhulpboeken en andere populair psychologische geschriften de ontwikkeling van sociale vaardigheden als tamelijk gemakkelijk voorgespiegeld. Met termen als ‘je grenzen bewaken’ of ‘voor jezelf opkomen’ en ‘gewoon hardop zeggen wat je denkt’ wordt de lezer aangespoord om ‘zelfbewuster’ of ‘assertiever’ en ‘authentieker’ in het leven te staan, alsof het een fluitje van een cent is om in het sociale domein alles naar je eigen hand te zetten. De werkelijkheid is pijnlijk anders. Want voordat je het weet heb je een onbeheersbaar conflict veroorzaakt, zijn collega’s zo kwaad dat zelfs je baan op de tocht komt te staan of heb je thuis de poppen zo aan het dansen dat je levenspartner dreigt met opstappen. En als dat gebeurt, dan moet je weer kiezen tussen: excuses aanbieden, gewoon op zijn beloop laten, er nog harder tegenaan gaan of juist een manier vinden om de zaak in de minne te schikken. Zo bekeken is het geen wonder dat veel mensen ervoor kiezen om beleefd afstand te houden van anderen; en zelfs in huiselijke kring zoveel mogelijk dekking te zoeken achter één van de vele beeldschermen. Het punt is niet zozeer dat ‘zeggen wat je vindt’ zo moeilijk is, maar dat de reactie aan de andere kant doorgaans onvoorspelbaar is. En juist deze onvoorspelbaarheid maakt mensen schuw om hun ware aard te tonen. Probleem is ook dat er telkens een afweging gemaakt moet worden hoe belangrijk het is om de strijd aan te gaan. Simpel voorbeeld: je hebt afgesproken met een vriend en hij komt bijna een half uur te laat zonder daar iets over te zeggen. Laat je je ergernis blijken, dan is de sfeer meteen bedorven. Zeg je niets, dan is het alsof je zijn nalatigheid goedkeurt; en maak je alleen een terloopse opmerking, dan neem je jezelf niet serieus. Je kunt natuurlijk aan de vriend ook de neutrale vraag stellen: ‘had je door dat je bijna een half uur te laat bent?’ Als hij dan zegt ‘nee, maar is dat een probleem’, dan moet je opnieuw beslissen of je er alsnog een punt van maakt.
Persoonlijk zijn mijn sociale vaardigheden prima op orde, maar ervaar ik ruzie als slecht voor mijn (geestelijke) gezondheid. Om die reden alleen al ga ik doorgaans langzaam, al slalommend, met grote bogen om de hindernissen heen. Ik kom liever heelhuids beneden aan de piste, dan dat ik ergens assertief het ravijn in stort.
Er heeft nog niemand gereageerd op deze pagina.
RSS feed van de reacties op deze pagina | RSS-feed voor alle reacties