Gebruikelijk is het, als hulpverlener, om te vragen wat de hulpvraag is; en als die niet meteen gegeven kan worden ernaar op zoek te gaan. Immers, de juiste hulp kan alleen worden geboden als de vraag helder is. Soms zegt een patiënt heel eerlijk: ‘ik heb geen hulpvraag, maar wil gewoon mijn verhaal kwijt’.
In dat geval wil ik, bij wijze van uitzondering, wel eens als (actieve) luisteraar dienen; en het zal niemand verbazen dat het verhaal, eenmaal verteld, niet echt kwijt(geraakt) is. Sterker nog, wie toegeeft aan zijn behoefte om te ventileren, zal alleen nog maar meer vervuld raken van zijn eigen (emotionele) verhaal. Ooit werd gedacht dat boosheid kon worden geneutraliseerd door het te uiten, bijvoorbeeld door hard schreeuwend op kussens te slaan. Het tegenovergestelde is waar: wie begint aan het uiten van zijn boosheid wordt daar alleen maar bozer van. Toch zijn er ook lieden die zeggen: ‘als ik eenmaal heb gezegd wat mij dwarszit, dan ben ik het ook kwijt’. Dat zou kunnen kloppen in het specifieke geval dat de luisterende partij wijselijk zijn mond houdt of instemmend klinkt als een manier om te zeggen: ‘ik geef je wel gelijk’. Immers, wie de ander zijn gelijk gunt, haalt daarmee ook de angel uit de gevoelde onvrede. Hoe dan ook, de behoefte om te ventileren is tegenwoordig zichtbaar en voelbaar op allerlei manieren en niet in het minst op social media. Daar kan iedereen naar hartenlust zijn ei kwijt zonder in de rede gevallen te hoeven worden (emotionele diarree). Hierbij hoeft het kennelijk niet eens te gaan om erbij te willen horen, erkenning te krijgen of medestanders te vinden. Nee, voor menigeen is het kennelijk gewoon ‘lekker’ om even ongestoord te zeggen wat je denkt; en ik kan uit eigen ervaring melden dat het er behoorlijk (verbaal) agressief aan toe kan gaan. Die agressie nodigt natuurlijk niet uit om in gesprek te gaan, maar dat is ook kennelijk niet de bedoeling. Wie ventileert, zoekt een platform om zijn ongenoegens kenbaar te maken; en is al tevreden dat dit kan. Nu zou je denken dat mensen die sterke gevoelens van onvrede ervaren diezelfde onvrede ook opgelost willen zien. Maar dat is een misvatting. Voor veel mensen is de onvrede, die zij ervaren, een integraal onderdeel van wie zij zijn; en koesteren hun onvrede als een vorm van zelfbevestiging. Zo bekeken is het ventileren van onvrede niets anders dan een middel om het eigen ik-gevoel te versterken, oftewel: ‘ik ben boos, dus ik ben’.
Iedereen kent wil iemand die spontaan kan ‘leeglopen’ zodra een gevoelige snaar wordt geraakt. En normaal is het om de ‘leegloper’ van zijn onvrede af te willen helpen. Maar dat heeft geen enkele zin, al was het alleen maar omdat er niet om een oplossing wordt gevraagd. Ventileren is, normaal gesproken, luchtzuiverend, behalve als de mens dat doet.
Er heeft nog niemand gereageerd op deze pagina.
RSS feed van de reacties op deze pagina | RSS-feed voor alle reacties