Let op je bezoekt nu de archiefsite. Bekijk de actuele website hier.

Let op deze site dient als archief.
Ga naar www.psycholoogwijnberg.nl voor de actuele website.

Columns en Archief

Wijdlopigheid

28 January 2019
Door: Jeffrey Wijnberg

Nu wordt vaak gezegd dat mensen slecht luisteren. En dat klopt. Maar slecht luisteren van de één is doorgaans een direct gevolg van gestoord praten van de ander. En er zijn zoveel gestoorde praters dat het nog een wonder mag heten dat iemand nog een beetje moeite doet om te luisteren.

Mocht er daarom niet naar jou geluisterd worden, vraag dan aan deze of gene wat er mankeert aan jouw manier van praten. Om alvast een voorschot te nemen op het antwoord, behandel ik nu een praatstoornis die relatief vaak voorkomt. Hoeveel precies, kan ik niet zeggen, maar genoeg om hele bevolkingsgroepen af te schrikken. Ik heb het over wijdlopigheid, oftewel het onvermogen om ter zake (‘to the point’) te komen. Eigenlijk is de Engelse uitdrukking een betere omdat wijdlopige mensen simpelweg geen punt kunnen zetten. Het betoog hangt aan elkaar van komma’s, vervolgzinnen, bijzinnen en vrije associaties waardoor er uiteindelijk geen touw meer aan vast te knopen is. Van alle soorten wijdlopigheid is de willekeurige afslag het meest irritant, zoals in: ‘ja, mijn oom zei gisteren, nou ja oom, eigenlijk is hij geen oom van mij, maar meer een coach; tja, iedereen noemt zich coach tegenwoordig, maar eigenlijk…’ Nu probeert de luisteraar wel eens om in te grijpen met opmerkingen als ‘wat wil je eigenlijk zeggen’ of ‘wat is het punt’ en ‘ja, dussss…’. Maar meestal sorteert dat geen enkel effect en gaat de praatgestoorde nog even breedvoerig verder als dat hij is begonnen. Bij sommige wijdlopige types kan sprake zijn van specifieke breinstoornis; een kortsluiting in de hersenen die er voor zorgt dat de verbale rem-functie is uitgeschakeld. Ik moet er wel bij zeggen dat er geen wetenschappelijke bewijs is van een dergelijke defect, maar feit is wel dat het brein zo complex is in zijn functioneren dat het niet vreemd is dat ergens een storing optreedt. Bij andere wijdlopige types is het evident dat het gaat om een chronisch gebrek aan aandacht, vaak al ontstaan in de vroegste jeugd. Door krampachtig te blijven praten, proberen zij de verkregen aandacht vast te houden uit angst om die aandacht kwijt te raken. En je raadt het al: juist die angst maakt dat het uiteindelijk ook gebeurt. Wijdlopigheid is dikwijls ook een bijproduct van het ouder-worden: energie om aandacht aan de buitenwereld te schenken neemt af, terwijl de aandacht voor de binnenwereld evenredig toeneemt. Anders gezegd: het kan de senior zo weinig boeien wat de ander zegt, dat hij dan nog het liefst zichzelf hoort praten. Opvallend bij deze mensen op leeftijd is dat zij echt kunnen genieten van hun eigen verhalen, terwijl de toehoorders allang zijn afgehaakt.

Liefdespartners vinden al gauw van elkaar dat zij te lang van stof zijn. Hier is dan niet zozeer sprake van wijdlopigheid, maar eerder van de onwil om elkaar het podium te gunnen.

 


Lees ook:

Bekijk alle columns

Reacties

Er heeft nog niemand gereageerd op deze pagina.

RSS feed van de reacties op deze pagina | RSS-feed voor alle reacties

Plaats uw reactie