Moet je eerst zelf een kind verliezen om te begrijpen hoe traumatisch dat is voor de ouders? Nou, nee. Vrijwel iedereen begrijpt onmiddellijk hoe diep en slepend het leed is voor dergelijke ouderparen. Hoe anders is dat voor patiënten die lijden aan overspannenheid.
Mensen die zich moeten ontworstelen aan een depressieve hel ondervinden doorgaans weinig sympathie. Erger nog, zelfs de (bedrijfs)arts bejegent de overspannen patiënt meer dan eens met ongeloof, argwaan en een betuttelend schouderklopje. Het grootste probleem is dat de overspannen patiënt de schijn tegen heeft. Zo op het oog is er niet zoveel te zien wat op ziekte wijst. Hij heeft geen rooddoorlopen ogen, geen spraakgebrek, geen schuim op zijn mond of plukken haar die er spontaan uitvallen. Nee, hij heeft hooguit een wat grauw gelaat en een lege, afstandelijk blik in de ogen. Maar dat is de buitenkant. Vanbinnen voelt hij zich verscheurd en twijfelt over de kleinste beslissingen, bijvoorbeeld of hij nu wel of niet een extra klontje suiker in de koffie moet doen. Als het moet dan kan hij ook nog wel een beetje meedoen met een gesprek tussen vrienden als zij op bezoek komen (‘hij doet toch heel normaal...’), maar moet het daarna bezuren omdat hij dan al zijn reserveenergie heeft verbruikt. Dat de overspannen patiënt, na het bezoek, uren op bed moet liggen om bij te komen, is iets wat de buitenwacht niet beseft. Gaat de patiënt met alle moed die hij bij elkaar kan rapen een wandeling in de buurt maken, dan kan hij zomaar een bekende tegen het lijf lopen. Die bekende zal dan ook zomaar kunnen denken: ‘tja, als mijnheer zo frank en vrij buiten kan lopen, waarom is hij dan nog thuis?’. En opnieuw wordt de patiënt in het nauw gedreven als hem wordt gevraagd: ‘zo, jongen lekker gezond even een frisse neus halen, wanneer ga je weer aan het werk?’ Vele uren therapiewerk heb ik er in mijn spreekkamer voor nodig om patiënten ervan te overtuigen dat zij aan niemand verantwoording hoeven af te leggen voor het feit dat zij nu eenmaal ziek zijn. Probleem is dat patiënten zich al schuldig genoeg voelen dat zij zolang hun collega’s en gezinsleden in de steek moeten laten. Herstel door rust en regelmaat gaat doorgaans langzaam en met onvoorspelbare terugvallen. Hierdoor is de patiënt nogal eens gedwongen om gemaakte afspraken weer af te zeggen omdat de benodigde energie toch ontbreekt.
Een veel voorkomende reactie is: ‘het wordt irritant dat we niet op je kunnen rekenen.’ Geloof mij: het is vooral de patiënt die er onder lijdt dat hij nog niet op zichzelf kan rekenen. Overspannenheid is niet iets wat je iemand toewenst. Hoewel. Misschien toch als het bijdraagt aan meer erkenning.
Te herkenbaar helaas.
Henk
12/11/2014 19:58
(10 jaren geleden)
Eindelijk begrip voor mijzelf, bedankt!
Voor de enorme twijfels en onzekerheid
die ik heb ervaren.
De stress,
het constant op je hoede voor de gedachten van anderen.
Vorig jaar was ik overspannen met daaroverheen een zware longonsteking.
(wat ook niemand ziet, zelfs de dokter niet, omdat ik zo normaal oogde)
Een dubbele inslag op mijn energieniveau.
Herkenbaar.
Het heeft mij mijn baan gekost.
Maar niet mijn spirit.
Uit onzekerheid wordt (langzaamaan) zekerheid geboren.
Deze wijze woorden heb ik ooit mogen horen van een wijs iemand.
Leoni
07/09/2013 22:57
(11 jaren geleden)
Mooie column. Ik wil je tekst graag gebruiken voor mijn collega's. Momenteel zit ik overspannen thuis. Gelukkig krijg ik daarvoor wel een hoop begrip vanuit het werk en collega's.
Arjan
25/08/2012 18:11
(12 jaren geleden)
Het artikel met de combinatie van kind verliezen en overspannenheid sprak mij erg aan.
Sinds drie jaar heeft mijn man last van psychoses en moest daarvoor een aantal keren opgenomen worden. En ontdekten wij hoe weinig wij/men over psychiatrie weten en hoe lastig het is voor de omgeving om daar op te reagereren. In 2011 krijgt mijn man een herseninfarct. Dat is over het algemeen bekender: meer kaarten en telefoontjes en zelfs een fruitmand. Maar ook een opmerking: dit is toch veel erger dan een psychose?
Paar maanden later in2011, verongelukt onze jongste zoon samen met een vriend. Zoals wij ook in onze dank kaart schreven: We werden gedragen door liefde, steun en aandacht! Wat heel fijn is, want dat heb je zo hart nodig! Als mijn man een dag na de crematie opgenomen wordt met weer een psychose. Dan is daar in combinatie met het overlijden van onze zoon ook nog begrip voor. Maar bij de laatste opname ( 9 maanden na het ongeluk). Dan komt er bijna geen reactie. Ieder gaat weer verder met zijn eigen leven... Wat voel je je dan alleen en je hebt de steun zo hard nodig. ( Die we gelukkig wel krijgen van directe familie en nog wat anderen) Overspannenheid is geen psychose maar het is wel heel herkenbaar. En vooral het GROTE verschil in reacties en steun betuigingen.
Annek van Otterlo
11/06/2012 14:26
(12 jaren geleden)
En dan zit je te wachten op een brief van Lentis, voor een intakegesprek. Wachten, dat is het enige wat je kan doen. Als je belt krijg je te horen dat het zo druk is, en dat de brief vanzelf wel komen zal.
Daar zit je dan.................dagen worden weken, en en niemand die zich ondertussen om je bekommert.
Je bent blij als het weer avond is en je naar bed kan en blijft 's morgens zo lang mogelijk liggen.........
Liefst zou je hele dagen slapen, je weet toch niks te doen, je kan niks doen, je bent lam.
De gedachte komt bij je op dat je helemaal niet meer wakker zou willen worden, niemand zou je missen, toch? Maar nee, dat mag niet, ze zouden verdrietig zijn, en dat doe je je geliefden toch niet aan? En dan komt dat duiveltje weer uit zijn hokje: Jij mag dus wel verdrietig zijn? Het gaat er toch om wat JIJ wilt? Doe het nu maar, slik al die pillen of spring voor de trein..........100 x schut je hem van je af, en zegt NEE, ik kan het niet maken..........maar eens komt die 101 ste keer, en dan............Hopelijk ligt voor die tijd de brief van Lentis op de mat en kan je naar dat intakegesprek. Hopende dat ze je kunnen helpen je weer mens te voelen.
Angela van Doremalen
29/05/2012 09:33
(12 jaren geleden)
Was er maar meer liefde.Een gebroken been is zichtbaar dat krijgt de aandacht.Maar heeft iemand geeste pijn..dat is het onzicbare.Je mag niets zeggen.!.hoe liefdeloos mensen kunnen zijn.En vooral de schapen in wolfskleren...
Wordt maar overspannen..zijn oerdomme mensen die dit zeggen.Ze kunnen overal om lachen en begrijpen weinig van het leven.Wie heeft er dan een psychiater nodig ! Vertel het mij.Moest ik voor hen naar psychiater ? ....De maatschappij veranderd niet misschien dan maar weer toeschouwer blijven en blijven kijken naar mensen die in gezelschappen met mobieltjes communiceren ...het is onbegrijpelijk ! ..:S
Mia
19/05/2012 22:44
(12 jaren geleden)
How true!
Pim van Soest
16/05/2012 01:34
(12 jaren geleden)
RSS feed van de reacties op deze pagina | RSS-feed voor alle reacties