Let op je bezoekt nu de archiefsite. Bekijk de actuele website hier.

Let op deze site dient als archief.
Ga naar www.psycholoogwijnberg.nl voor de actuele website.

Columns en Archief

Zelfverrukking

26 March 2012
Door: Jeffrey Wijnberg

Perfect is niemand, zo zullen velen beamen. Evengoed kunnen mensen, in algemene bewoordingen, wel toegeven dat zij tekort schieten met uitspraken als ‘het kan altijd beter’, ‘niets menselijks is mij vreemd’ of ‘ook ik heb mijn tekortkomingen’. Maar zodra gegeven kritiek persoonlijker en concreter wordt,

reageren mensen doorgaans als door een wesp gestoken. Dan ineens is het vermogen tot zelfreflectie volledig verdwenen. En zelfs deze tekortkoming wordt dan vervolgens ontkend. Het is een verschijnsel die tot nadenken stemt. Feit is namelijk dat mensen zichzelf ten diepste als ‘goed’ ervaren. Niemand zal ooit beweren dat hij een slecht mens is. Zelfs de meest notoire, criminele dictator zal zijn daden kunnen rechtvaardigen. Vanuit deze grondhouding van goed-zijn opereert het individu met de intentie om goed te doen. De agressieve voetballer zal met zijn gevaarlijke tackle vechten in het belang van zijn team. En de wetenschapper die stelselmatig zijn onderzoekgegevens vervalst, zal de overtuiging hebben dat hij een leugen vertelt om bestwil; dat hij een boodschap brengt in het publieke belang. Helemaal in de wolken zijn de mensen die zich nadrukkelijk uitsloven om hulpvaardig te zijn. Deze lieden zijn zo gericht op hun eigen dienstverlening dat zij automatisch blind worden voor het dwingende en verstikkende effect van hun acties. Iedereen kent wel iemand die zo voorkomend en vriendelijk is dat hij juist alleen maar irritatie opwekt. Maar de persoon in kwestie is zich van geen enkel kwaad bewust. In tegenstelling tot wat algemeen wordt gedacht, hebben mensen dus een overdreven positief zelfbeeld. Zij zien zichzelf als leuk, gezellig, meewerkend, ondernemend en ijverig. Het geheugen werkt selectief in eigen voordeel en noteert elk initiatief met de grootste nauwkeurigheid en laat elke vorm van passiviteit of desinteresse links liggen. Dat verklaart ook waarom vrijwel iedereen pleegt te zeggen: ‘het moet altijd van mij komen; als ik niets doe, dan zou nooit iets van de grond komen’. Deze algehele zelfverrukking legt de grondslag voor de schrik die ontstaat wanneer er iets van kritiek te horen valt. De kritiek is gelijk een inktvlek op een schone bladzijde waardoor het mooie schrift in één klap als afval naar de prullenbak wordt verwezen. De persoon dreigt geheel en al van zijn eigen voetstuk te vallen en zal alles in het werk stellen om staande te blijven. Dat kan gemakkelijk door de wereld op zijn kop te zetten: het zijn de critici die zich blijkbaar alleen goed kunnen voelen door anderen naar beneden te halen.

Zo bekeken heeft het dus geen enkele zin om uw medemens ongezouten de waarheid te zeggen. U zult alleen maar gezien worden als een onruststoker. Effectiever is anonieme kritiek (‘er zijn geruchten dat jij de kantjes er vanaf loopt’). Dat is gelijk een poederbrief zonder afzender.


Lees ook:

Bekijk alle columns

Reacties

  • Laf, dat is alles wat ik kan bedenken........
    Als u de mensen het advies geeft om hun mening over iemand of iemands akties zo te zeggen, vind ik dat laf! Kijk, als je iemand de waarheid wilt zeggen, hoef je nog niet grof of gemeen te zijn. Het kan ook op zo'n manier gezegd worden, dat die persoon het als opbouwende kritiek ziet en als je dan daarbij zegt dat je eventueel kan meehelpen om het te veranderen....Maar om het te gieten in een jasje van "er zijn geruchten dat jij.........." Nee...........sorry, dat is laf!

    Angela van Doremalen
    25/05/2012 02:02
    (12 jaren geleden)

  • Laf, dat is alles wat ik kan bedenken........
    Als u de mensen het advies geeft om hun mening over iemand of iemands akties zo te zeggen, vind ik dat laf! Kijk, als je iemand de waarheid wilt zeggen, hoef je nog niet grof of gemeen te zijn. Het kan ook op zo'n manier gezegd worden, dat die persoon het als opbouwende kritiek ziet en als je dan daarbij zegt dat je eventueel kan meehelpen om het te veranderen....Maar om zo laf te zijn om het te gieten in een jasje van "er zijn geruchten dat jij.........." Nee...........sorry, dat is laf!

    Angela van Doremalen
    25/05/2012 02:02
    (12 jaren geleden)

  • Figo praised Ronaldo always limit Pu international: he is the world's second

    Villarreal shirts
    12/05/2012 03:38
    (12 jaren geleden)

  • http://www.npspartners.nl/actie.htm

    Aggie
    04/04/2012 13:04
    (13 jaren geleden)

  • Ik zal mij geen woorden meer vuil maken ! Ik heb het geweten ! Dan liever weer bij het oude ! Zwijgen ...........
    het is nie anders .

    Mia
    28/03/2012 23:09
    (13 jaren geleden)

RSS feed van de reacties op deze pagina | RSS-feed voor alle reacties

Plaats uw reactie